Jest to siewkowiec z rodziny: sieweczkowatych Charadriidae. Najbardziej charakterystyczny, łatwy do rozpoznania i stosunkowo często widywany na podmokłych łąkach.
Wierzch głowy i pokrywy skrzydeł czajka ma bardzo ciemne, prawie czarne, a jednak mienią się one pięknie odcieniami zieleni i błękitu z tęczowymi refleksami. Tutaj również samce i samice prezentują się jednakowo – za wyjątkiem czubka z piór na głowie, który jest nieco dłuższy u samców.

Trudno na tej podstawie odróżniać płcie, zwłaszcza w terenie. Sylwetka tego ptaka jest bardzo charakterystyczna, podczas lotu – wygląda trochę jak duży, czarnobiały motyl, który na przemian wznosi się i opada, obraca się w locie, uderzając przy tym szerokimi kontrastowymi skrzydłami. Po charakterystycznych, szerokich skrzydłach można rozpoznać je z daleka, kiedy wczesną wiosną lub jesienią przemieszczają się w dużych stadach.

Jeżeli dodać do tego informację, że pierwsze osobniki pojawiają się w Polsce już w lutym to można zakwalifikować go jako zwiastuna wiosny nadnarwiańskich łąk i pół.
Gnieździ się, podobnie jak bekasowate, na podmokłych łąkach, brzegach zbiorników wodnych ale też na polach uprawnych. Młode czajki można czasem wypatrzeć w trawie, w połowie czerwca, jak biegają na swoich nieproporcjonalnie długich nogach.
Pożywienie czajki to małe bezkręgowce, żeruje na odsłoniętym terenie lub w niskiej roślinności zbiera pokarm z ziemi, dobrze czuje się na płaskim terenie tak by móc obserwować otoczenie.
Czajki zimują w Europie Zachodniej, w basenie morza Śródziemnego nie zapuszcza się dalej na południe. Licznie występująca i łatwa do zaobserwowania w dolinach rzek a jednak jej liczebność gwałtownie spada: w ciągu ostatnich 30 lat populacja czajek zmniejszyła się o blisko 50%.