To gatunek stosunkowo dużego ptaka z rzędu siewkowych (Charadriiformes), rodziny bekasowatych (Scolopacide). Spory - bo wyraźnie większy od innych przedstawicieli tej grupy, wyróżnia się też kontrastowym ubarwieniem, przez to łatwo go rozpoznać zarówno w locie jak i stojącego na ziemi.

Samce i samice są niemal identyczne - nie ma u rycyków dymorfizmu płciowego tak charakterystycznego dla wielu innych gatunków ptaków. W szacie godowej przedstawiciele obydwu płci prezentują intensywnie rdzawy kolor na szyi i piersi. Podczas lotu rycyki błyskają szerokimi białymi i czarnymi pasami na skrzydłach.

Długość ciała rycyka wynosi około 40 cm, a rozpiętość skrzydeł 70-80 cm. Podczas obserwacji w naturalnych warunkach, ptaka widzimy zazwyczaj z odległości kilkudziesięciu metrów lub większej i nie wydaje się wtedy aż tak duży.

Na terenie Podlasia rycyki gniazdują na terenach otwartych, głównie podmokłych łąkach położonych w dolinach rzek: Narew, Bug, Liwiec. Gnieżdżą się na ziemi ale wbrew pozorom ich gniazdo bardzo trudno jest znaleźć ponieważ jest to małe zagłębienie wśród traw, a jaja mają barwę i wzór, który powoduje, że zlewają się kolorystycznie z otoczeniem.

Dostępność bazy pokarmowej, czyli bezkręgowców w górnej warstwie gleby jest kluczowym czynnikiem decydującym o atrakcyjności danego miejsca dla ptaków. Dżdżownice stanowią główny składnik diety rycyków. Ptaki chwytają je wtykając swoje długie dzioby w ziemię. W ten sam sposób zdobywają pokarm również inne gatunki bekasowatych. Stąd dla ich obecności sprzyja odpowiednio wysoki poziom wód gruntowych: dżdżownice uciekając przed wodą przemieszczają się ku powierzchni i ptaki mogą łatwo je schwytać.

Rycyki wracają z zimowisk w marcu, jaja składają w kwietniu i maju. Okres wysiadywania i opieki nad pisklętami trwa w sumie mniej niż 2 miesiące. Trudno sobie wyobrazić tak szybko zachodzący proces wzrostu i osiągania dojrzałości: pisklęta uzyskują zdolność do lotu już po 4 tygodniach od wylęgnięcia.

We wrześniu ptaki odlatują na zimowiska, cześć z nich spędza zimną porę roku na wybrzeżu Morza Śródziemnego, inne w Subsaharyjskiej Afryce.

Obecność tych ptaków dostarcza niesamowitych wrażeń, tym bardziej, że rycyki aktywnie bronią swojego terytorium, wznosząc donośne okrzyk podczas lotu. Jak wiele ptaków siewkowych lęgną się bardzo chętnie w pobliżu gniazd innych gatunków. Ptaki zajmują terytoria w pewnym oddaleniu od siebie ale poszczególne pary aktywnie ich bronią. Nie jest to więc typowa kolonia, jak u mewy śmieszki, rycyki zajmują gniazda w odległości pozwalającej się swobodnie widzieć ale do gniazd sobie nie zaglądają.

Takie grupowe gniazdowanie to obecnie bardzo rzadki widok. Liczebność rycyka w Polsce spada drastycznie odkąd zmienił się sposób użytkowania łąk – sprzyjał im ekstensywny wypas krów i koni, który został zarzucony w latach 80-tych XX w. Z czasem również wykaszanie podmokłych łąk przestało się opłacać i tak zostały one porzucone przez rolników na początku XXI wieku. Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej i dotacje dla rolników spowodowały, że tereny te znów zaczęły być koszone. Najczęściej były to pakiety promujące późne, sierpniowe koszenie dla derkacza co oznaczało zbyt wysoką roślinność dla siewkowych. Na wielu terenach wręcz przeciwnie: użytkowanie zintensyfikowało się, łąki zostały osuszone po to by kosić je kilka razu w sezonie a wczesne koszenie powoduje straty w lęgach. Melioracje obniżają poziom wód gruntowych co powoduje brak dżdżownic w glebie. Dodatkowy czynnik limitujący to obecność drapieżników: ssaków lisów i norek amerykańskich oraz ptaków drapieżnych. W tak niesprzyjających okolicznościach liczebności siewkowych spada drastycznie: